WESPRZYJ TERAZ

Choroba

Trąd (lepra lub choroba Hansena) to jedna z najdłużej towarzyszących człowiekowi zakaźnych chorób skóry i nerwów wywołana przez prątki Mycobacterium leprae, bakterii odkrytej przez norweskiego naukowca Armauera Hansena w 1873 roku. Bakteria ta jest bardzo podobna do tej, która wywołuje gruźlicę. 

Postaci trądu

Wyróżnia się trzy główne formy kliniczne trądu:

  • postać guzowatą, lepromatyczną, która ma przebieg ostry, charakteryzuje się występowaniem w skórze i tkance podskórnej guzów, które ulegają rozpadowi, powodując trwałe oszpecenie. Postać guzowata objawia się przez twarde obrzęki, bogate w bakterie. Mogą się one otwierać, prowadząc do poważnych zniekształceń. Ta postać podobna do innych chorób skóry, mylona czasem z uczuleniem lub grzybicami, jest najbardziej zakaźna. Pacjenci często nieświadomi zagrożenia jakie stanowią dla swoich najbliższych zarażają innych członków rodziny, przebywają w miejscach publicznych;
     
  • postać gruźlicopodobną, tuberkuloidową, która ma przebieg wolniejszy, oprócz zmian skórnych występują zmiany neurologiczne. Atakowane są końcówki nerwowe kończyn i twarzy, powodując martwicę tkanek (stąd odpadają palce, uszy, nos), następują też zmiany neurologiczne (zaburzenia czucia, porażenia), prowadzące do poważnych zniekształceń i okaleczeń. Tę postać można poznać zauważywszy plamy na ciele (w przypadku skóry brązowej plamy są jaśniejsze niż reszta ciała). Osoby, które mają tę postać trądu – choć są o wiele mniej zaraźliwi, bywają wyrzucani ze swoich rodzin z powodu widocznego oszpecającego kalectwa, które jest trwałym znamieniem trądu;
     
  • postać mieszaną, nieokreśloną.

Przebieg choroby

Zarażenie następuje drogą kropelkową przez długotrwały kontakt z chorym. Wylęganie się choroby trwa od 9 miesięcy nawet do 30 lat.

W postaci guzowatej bakterie namnażają się szybko (można je wykryć w pobranych wymazach skórnych) powodując różnej wielkości guzki na całym ciele, które z czasem mogą nawet otwierać się, cieknąć, ropieć.

W postaci gruźlicopodobnej bakteria przedostawszy się do układu krwionośnego podróżuje wzdłuż systemu nerwowego niszcząc osłonki mielinowe jego zakończeń. Wywołuje odbarwienia na skórze, niszczy jej przydatki. Pacjent nie czuje bólu, nie reaguje także na bodźce takie jak ciepło czy zimno. Jest to przyczyną powikłań, których skutki są groźniejsze, niż sama choroba – następują oparzenia i zranienia, a konsekwentnie zakażenia i ropienie ran itd.

Występowanie

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia rocznie odnotowuje się ok. 250 tys. nowych przypadków trądu. Dokładna liczba chorych nie jest znana, gdyż dane statystyczne obejmują wyłącznie te osoby, które zgłosiły się do placówek medycznych czy ośrodków misyjnych. Szacunki WHO mówią o 3 milionach chorych na całym świecie, z czego aż 70 proc. przypada na Indie.

Mapa trądu w dużym stopni pokrywa się z mapą ubóstwa na świecie. Większość ludzi dotkniętych chorobą żyje w krajach tzw. III Świata (najwięcej w Indii i Brazylii) ponadto w Afryce Równikowej, na wyspach Oceanu Spokojnego i w Chinach. Jednak brak jest wiadomości o takich miejscach ja Korea Północna czy obszar Syberii.

Pewną ilość przypadków (oczywiście statystycznie nieistotną) notuje się w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej i w Europie. Prawdopodobnie przypadki te mają związek z migracją ludności. 

Kościół zawsze odgrywał ważną rolę w opiece nad trędowatymi. Pierwsze leprozoria powstawały właśnie przy kościołach i klasztorach. Kościół prowadzi na całym świecie ponad 600 ośrodków dla trędowatych. W Indiach jest ich 243.